Phi công là ngành nghề đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối nên đồng hồ đeo tay là một vật bất ly thân đối với họ. Những chiếc đồng hồ phi công cũng phải đảm bảo những tiêu chuẩn nhất định mới có thể đảm bảo phù hợp với đặc thù của công việc. Chúng ta hãy cùng khám phá qua bài viết dưới đây nhé.
Có tiêu chuẩn nào cho đồng hồ phi công không?
ISO 6425 là một tiêu chuẩn chính thức để xác định các tính năng phù hợp cho đồng hồ lặn. Tuy nhiên, lại không có bất kỳ định nghĩa hoặc tiêu chuẩn nào tồn tại (ít nhất là một tiêu chuẩn sẽ được sử dụng trong toàn ngành) cho đồng hồ phi công. Đồng hồ phi công cực kỳ phổ biến và được sinh ra từ nhu cầu cần thiết của những phi hành đoàn. Chúng được đánh giá cao về tính thẩm mỹ thực dụng cũng như tính dễ đọc sắc nét.
Chiếc đồng hồ phi công đầu tiên thường được coi là chiếc đồng hồ đeo tay do Louis Cartier tạo ra cho phi công bảnh bao Alberto Santos-Dumont để kịp giờ bay. Thông số kỹ thuật của nó là cơ bản, khác xa so với đồng hồ quân sự giữa thế kỷ 20, đã định hình thiết kế và tính năng của nhiều đồng hồ phi công hiện đại.
Mỗi thương hiệu đều có tầm nhìn riêng về những tính năng trên đồng hồ phi công. Tuy nhiên, có một số yếu tố quan trọng bắt buộc phải có trên những chiếc đồng hồ này. Anh chị em hãy cùng tìm hiểu ngay dưới đây nhé.
10 Tiêu chuẩn của đồng hồ phi công
Tuy không ai quy định những tiêu chuẩn chung cho một chiếc đồng hồ phi công nhưng xuất phát từ nhu cầu thực tế mà những chiếc đồng hồ phi công của các hãng đã có những đặc điểm chung.
Mặt số đồng hồ lớn
Đường kính mặt số của đồng hồ phi công thường được thiết kế khá lớn, yêu cầu từ 42mm trở lên. Nguyên nhân chủ yếu là do đồng hồ có nhiều chức năng phức tạp hơn và để nhìn rõ mặt số hơn khi bay. Trong lịch sử đồng hồ phi công, những chiếc đồng hồ The Beobachtungsuhren hoặc B-Urh của Đức có mặt số lớn 55mm.
Màu sắc mặt số tương phản
Màn hình dễ đọc và có sự tương phản luôn là một tính năng đặc biệt của đồng hồ phi công. Mặt số của họ thường được giảm xuống mức tối thiểu còn các chỉ số và chỉ dẫn thì được tích hợp dạ quang để làm nổi bật. Đơn cử như họ sẽ sử dụng chữ số Ả Rập có thể được đọc dễ dàng hơn.
Một tam giác thẳng đứng cân bằng ở vị trí 12 giờ phát quang với hai dấu chấm ở hai bên (đối với đồng hồ lấy cảm hứng từ B-Uhr), cho phép phi công xác định được vị trí 12 giờ liên quan đến hướng thẳng đứng của mặt số. Do đó mà khi đeo, phi công cũng đọc nhanh thời gian hơn kể cả ban ngày và ban đêm.
Flyback Chronograph
Flyback Chronograph là tính năng được các phi công đánh giá cao vì nó giúp tiết kiệm thời gian khi ghi lại nhiều lần liên tiếp. Chỉ bằng một nút nhấn, đồng hồ bấm giờ flyback (còn được gọi là retour-en-vol trong tiếng Pháp) có thể được trả về 0 và khởi động lại ngay lập tức. Thay vì trình tự truyền thống cần 3 thao tác dừng – khởi động – khởi động lại (do đó nhấn 3 lần nhấn), Flyback chỉ nhấn nút ấn thiết lập lại một lần đã có thể thực hiện tất cả các bước. Việc đặt lại nhanh như vậy đã giúp điều hướng điểm và tìm kiếm lưới, cho phép phi công chuyển đổi trên đường bay nhanh chóng.
Dưới đây là hai ví dụ về đồng hồ phi công nổi tiếng với chức năng flyback.
Điểm đánh dấu màu đỏ ở trên vòng Bezel
Điểm đánh dấu màu đỏ được áp dụng trên khung Bezel của đồng hồ phi công có thể được sử dụng làm khung đếm ngược hoặc đếm ngược để theo dõi điều hướng hoặc ném bom (những chiếc đồng hồ này nằm sau tất cả các công cụ quân sự). Để xác định thời gian đến các địa điểm nhất định, các phi công có thể dựa vào bản đồ. Họ có thể nhanh chóng đọc được thời gian đã trôi qua bằng cách đặt điểm đánh dấu màu đỏ ở kim phút. Các rãnh trên khung cho phép hoạt động chính xác, chống trơn trượt.
Dưới đây là hai ví dụ về những chiếc đồng hồ phi công cổ điển, được ban hành bởi quân đội với các mặt số và các vạch đỏ.
Kích thước núm đồng hồ to
Trong những ngày tiên phong của ngành hàng không, các phi công đã bay trong buồng lái không được đảm bảo chất lượng. Họ được trang bị găng tay dày để tránh tay bị đóng băng trong cái lạnh dữ dội. Một núm đồng hồ có kích thước to là một tính năng quan trọng để vận hành đồng hồ dễ dàng, ngay cả khi phi công đang găng tay. Đây là lý do tại sao hầu hết các đồng hồ Pilot thí điểm được trang bị núm quá khổ (được gọi là đồng hồ đeo tay lớn của Vương quốc Hồi giáo) với hai hình dạng quen thuộc: ONION (tròn) hoặc CONICAL (hình nón).
Dưới đây là hai chiếc đồng hồ phi công hiện đại nhưng lấy cảm hứng từ vintage.
Một vòng sắt mềm bao quanh bộ máy
Đồng hồ cơ có khả năng bị nhiễm từ khi tiếp xúc với từ trường. Trong khi đó, buồng lái là một trong những môi trường có nhiều từ tính nhất mà đồng hồ có thể gặp phải. Do đó, việc chống lại ảnh hưởng tiêu cực này là cần thiết cho đồng hồ phi công. Trên thực tế, khả năng chống từ tính của đồng hồ đã được giảm thiểu bằng cách sử dụng nguyên tắc của lồng Faraday: một lồng sắt mềm bên trong bao quanh bộ máy và bảo vệ nó chống lại từ trường. Ví dụ như thông số kỹ thuật của đồng hồ Mark XI, được ký hợp đồng với IWC và Jaeger-LeCoultre, yêu cầu sử dụng mặt số bằng sắt mềm.
Đồng hồ phi công hiện đại ngày càng ít được trang bị các lồng nặng, tốn không gian kể từ khi các vật liệu chống từ tính ra đời. Các thành phần chuyển động của chúng được chế tạo bằng hợp kim silic hoặc amag từ vốn đã được bảo vệ chống lại từ trường.
Quy tắc trượt ở trên vòng bezel
Một phát minh của Breitling cho đồng hồ Chronomat của họ, khung viền quy tắc trượt ở trên vòng bezel là một máy tính cơ học cho các phi công. Đây là một loại máy tính mini của thời đại tiền kỹ thuật số cho phép thực hiện tất cả các loại tính toán trên máy bay. Nó dựa trên một tỷ lệ cố định trên mặt số và một thang đo di động thứ hai trên khung hai chiều. Khung xoay và thang logarit được sử dụng bởi Breitling có thể được sử dụng để xác định mức tiêu thụ nhiên liệu, tốc độ, khoảng cách, thời gian bay, chuyển đổi đơn vị,…
Hour Angle
Chức năng Hour Angle hiếm có này có mục đích giúp một phi công xác định vị trí địa lý của mình. Charles A. Lindbergh đã hoàn thiện hệ thống do Thuyền trưởng P.V.H. Weems và phát triển đồng hồ góc giờ với Longines. Đồng bộ hóa hoàn hảo với tiếng “beep” phút phát ra từ tín hiệu thời gian radio. Nó cho phép tính toán kinh độ dựa trên góc giờ giữa GMT và giờ mặt trời thực.
Dây đeo đồng hồ dài
Đồng hồ phi công đòi hỏi dây đeo của nó phải dài. Chẳng hạn như Beobachtungsuhren (đồng hồ quan sát) của Đức. Đồng hồ dây da bê có đinh tán dài được sử dụng để một phi công có thể đeo nó trên tay áo khoác bay. Các đinh tán đã ở đó để đảm bảo rằng vòng đeo tay được gắn chắc chắn vào đồng hồ (vì các thanh cố định) – như đã thấy ở trên trên Đồng hồ góc giờ Lindbergh tựa Longines.
Chỉ định GMT
Một chức năng phi quân sự hiện đại hơn thường thấy trên đồng hồ phi công. Tính năng này thực sự rất hữu ích cho bất kỳ ai đi qua các múi giờ khác nhau, đặc biệt là phi công. Rolex GMT Master, được phát hành lần đầu tiên vào giữa những năm 1950, là nguyên mẫu của đồng hồ GMT. Nó được thiết kế với Pan American Airways để trang bị cho phi hành đoàn của họ – thường dân, nhưng vẫn là phi công. GMT (hoặc múi giờ thứ hai) được hiển thị bằng cách sử dụng vòng quay giờ bổ sung trên thang đo 24 giờ và được đọc trên khung hai tông màu hiển thị ngày và đêm.
Viện Đồng Hồ hy vọng những thông tin trở nên hữu ích cho anh chị em đang muốn sở hữu một mẫu đồng hồ phi công chính hãng. Để biết thêm nhiều thông tin bổ ích khác, anh chị em nhớ theo dõi thường xuyên website của Viện Đồng Hồ nhé.
(35)